Katılım Endeksi Nedir ve Nasıl Yatırım Yapılır? 10 Soruda Katılım Endeksi ve İslami Borsa

Katılım Endeksi Nedir ve Nasıl Yatırım Yapılır?

Katılım endeksi, İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinden oluşan bir borsa endeksidir. Bu makalede, katılım endeksinin ne olduğu, nasıl oluşturulduğu, hangi kriterlere göre belirlendiği ve hangi sektörleri kapsadığı gibi konuları öğrenebilirsiniz. Ayrıca, katılım endeksine yatırım yapmanın avantajları ve dezavantajları, katılım endeksine uygun olan şirketlerin listesi ve katılım endekslerinin yatırımcılara sağladığı faydalar da verilmektedir.

Borsa endeksleri, belirli bir hisse senedi grubunun veya genel borsanın performansını tek bir araç üzerinde izlememizi sağlayan istatistiksel bir ölçüdür. Her bir endeks belirli bir pazarın, sektörün, endüstrinin veya varlık sınıfının performansını temsil etmek için tasarlanmıştır. Katılım endeksi de İslami bakış açısına uygun nitelikte faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinden oluşur. Katılım endeksi, Borsa İstanbul (BIST) tarafından oluşturulan ve İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinden oluşan bir borsa endeksidir.

Katılım endeksinin temel amacı, İslami finans (islami borsa) ilkelerine uyan yatırımcılar için bir yatırım karşılaştırması veya referans noktası sağlamaktır. Bu makalede, katılım endeksinin ne olduğu, nasıl oluşturulduğu, hangi kriterlere göre belirlendiği ve hangi sektörleri kapsadığı gibi konuları öğrenebilirsiniz. Ayrıca, katılım endeksine yatırım yapmanın avantajları ve dezavantajları, katılım endeksine uygun olan şirketlerin listesi ve katılım endekslerinin yatırımcılara sağladığı faydalar da verilmektedir.

Katılım Endeksi Nasıl Oluşturulur?

Katılım endeksleri oluşturulurken Türkiye Katılım Bankaları Birliği bünyesinde yer alan Danışma Kurulu ile işbirliği yapılır. Endekste yer alacak şirketlerin uygunluğu, Danışma Kurulu tarafından oluşturulan “Pay Senedi İhracı ve Alım-Satımı Standardı” ve bu standardın uygulamasına yönelik detayları içeren “Katılım Finans İlkelerine Uygun Faaliyet Gösteren Şirketlerin Belirlenmesinde Esas Alınacak Rehber” doğrultusunda değerlendirilir. Değerlendirme işleminde, “Standart” ve “Rehber” dikkate alınarak oluşturulan “Katılım Finans İlkeleri Bilgi Formuna verilen yanıtlar esas alınır.

Bu yanıtların güncelliğini korumak şirketlerin sorumluluğundadır. Katılım endekslerine yeni giren bir şirketin Bilgilendirme Formunda yer alan sorulara verdikleri yanıtları, şirketlerin halka arz izahnamesinde bulabilirsiniz. İşlem gören şirketlerinin bilgilerini ise periyodik olarak güncellenen Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden takip edebilirsiniz.

Katılım Endeksi Hangi Kriterlere Göre Belirlenir?

Katılım endeksine dahil olan şirketlerin faaliyet alanları, İslam dininde haram kılınan sektörler dışındadır. Bu sektörler; alkollü içki, uyuşturucu madde, kumar, domuz eti, faizli finans işlemleri, para ve/veya para hükmündeki varlıklar arasında yapılan vadeli işlemler, ahlaka ve İslami değerlere aykırı yayıncılık, eğlence, otelcilik vb. faaliyetler, çevreye ve canlılara büyük zararı olan faaliyetler, insan fıtratını değiştirmeye yönelik biyolojik/genetik faaliyetler ve sağlığa zararlı tütün ürünleri üretim ve ticaretidir.

Ayrıca, katılım endeksine dahil olan şirketlerin finansal oranları da belirli sınırlar içinde olmalıdır. Bu oranlar şunlardır:

• Faiz gelirleri / toplam gelirler oranı %5’ten fazla olmamalıdır.
• Faiz giderleri / toplam giderler oranı %5’ten fazla olmamalıdır.
• Faiz gelirleri / toplam varlıklar oranı %5’ten fazla olmamalıdır.
• Faizli borçlar / toplam varlıklar oranı %30’dan fazla olmamalıdır.
• Nakit ve nakit benzerleri / toplam varlıklar oranı %30’dan fazla olmamalıdır.

Bu kriterleri karşılayan şirketlerin hisse senetleri katılım endeksine dahil edilir. Katılım endeksine dahil olan şirketlerin listesi her yıl Ocak ve Temmuz aylarında güncellenir.

Katılım Endeksi Hangi Sektörleri Kapsar?

Katılım endeksi, İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinden oluşur. Bu şirketler genellikle sanayi, hizmet, teknoloji, enerji, ulaştırma, gıda, sağlık gibi sektörlerde yer alır. Katılım endeksi, BIST Katılım Tüm, BIST Katılım 100, BIST Katılım 50, BIST Katılım 30 ve BIST Sürdürülebilirlik Katılım endeksi olarak düzenlenmiştir. Bu endekslerin kapsadığı sektör dağılımları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

BIST Sürdürülebilirlik Katılım Endeksi, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer alan ve katılım endeksi kriterlerini de karşılayan şirketlerin hisse senetlerinden oluşur. Bu endeks, hem sürdürülebilirlik hem de İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren şirketleri temsil eder.

Katılım Endeksine Yatırım Yapmanın Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Katılım endeksine yatırım yapmanın avantajları ve dezavantajları şunlardır:

Avantajları:

• Katılım endeksine yatırım yaparak, İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren ve etik değerlere sahip olan şirketlere ortak olabilirsiniz. Bu şekilde, hem dini hem de vicdani sorumluluklarınızı yerine getirmiş olursunuz.
• Katılım endeksine yatırım yaparak, çeşitli sektörlerden oluşan bir portföy oluşturabilirsiniz. Bu sayede, tek bir sektöre bağlı kalmadan, riskinizi azaltabilir ve getirinizi artırabilirsiniz.
• Katılım endeksine yatırım yaparak, borsanın genel performansını takip edebilir ve katılım bankacılığına uygun yatırım stratejilerinin getirilerini değerlendirebilirsiniz. Ayrıca, katılım endeksleri pazar geliştirme ve standardizasyonuna katkıda bulunarak, İslami finans sektörünün büyümesine ve gelişmesine de destek olabilirsiniz.

Dezavantajları:

• Katılım endeksine yatırım yaparken, bazı sektörleri tamamen dışarıda bırakmanız gerekebilir. Bu da, bazı fırsatları kaçırmanıza veya bazı riskleri göz ardı etmenize neden olabilir.
• Katılım endeksine yatırım yaparken, katılım endeksi kriterlerini karşılayan şirket sayısının sınırlı olması nedeniyle, portföyünüzdeki çeşitliliği azaltabilirsiniz. Bu da, portföyünüzün performansını olumsuz etkileyebilir.
• Katılım endeksine yatırım yaparken, katılım endeksi kriterlerinin zaman içinde değişebileceğini veya güncellenebileceğini unutmamalısınız. Bu da, portföyünüzdeki bazı şirketlerin katılım endeksinden çıkmasına veya yeni şirketlerin katılmasına neden olabilir. Bu durumda, portföyünüzü yeniden ayarlamanız gerekebilir.

Katılım Endeksi İle ilgili Sıkça Sorulan Sorular

Katılım Endeksi Nedir?

Katılım endeksi, İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinden oluşan bir borsa endeksidir.

Katılım Endeksi Nasıl Oluşturulur?

Katılım endeksi oluşturulurken Türkiye Katılım Bankaları Birliği bünyesinde yer alan Danışma Kurulu ile işbirliği yapılır. Endekste yer alacak şirketlerin uygunluğu, Danışma Kurulu tarafından oluşturulan “Pay Senedi İhracı ve Alım-Satımı Standardı” ve bu standardın uygulamasına yönelik detayları içeren “Katılım Finans İlkelerine Uygun Faaliyet Gösteren Şirketlerin Belirlenmesinde Esas Alınacak Rehber” doğrultusunda değerlendirilir.

Katılım Endeksi Hangi Kriterlere Göre Belirlenir?

Katılım endeksi belirlenirken, şirketlerin faaliyet alanları ve finansal oranları dikkate alınır. Şirketlerin faaliyet alanları, İslam dininde haram kılınan sektörler dışında olmalıdır. Şirketlerin finansal oranları ise belirli sınırlar içinde olmalıdır.

Katılım Endeksi Hangi Sektörleri Kapsar?

Katılım endeksi, sanayi, hizmet, teknoloji, enerji, ulaştırma, gıda, sağlık gibi sektörlerden oluşur. Katılım endeksi, BIST Katılım Tüm, BIST Katılım 100, BIST Katılım 50, BIST Katılım 30 ve BIST Sürdürülebilirlik Katılım endeksi olarak düzenlenmiştir.

Katılım Endeksine Yatırım Yapmanın Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Katılım endeksine yatırım yapmanın avantajları; İslami finans ilkelerine uyumluluk, etik yatırım seçenekleri, performans ölçümü, çeşitlendirme fırsatları ve pazar geliştirme ve standardizasyon gibi faydalar sunmasıdır. Katılım endeksine yatırım yapmanın dezavantajları ise; bazı sektörleri dışarıda bırakmak, portföy çeşitliliğini azaltmak ve katılım endeksi kriterlerinin değişebilmesi gibi riskler taşımasıdır.

Katılım Endeksi Nedir ve Nasıl Yatırım Yapılır: Sonuç

Katılım endeksi, İslami finans ilkelerine uygun olarak faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerinden oluşan bir borsa endeksidir. Katılım endeksine yatırım yapmak isteyen yatırımcılar, katılım endeksinin ne olduğu, nasıl oluşturulduğu, hangi kriterlere göre belirlendiği ve hangi sektörleri kapsadığı gibi konuları bilmelidir. Ayrıca, katılım endeksine yatırım yapmanın avantajları ve dezavantajları da göz önünde bulundurulmalıdır. Katılım endeksine yatırım yaparak hem dini hem de vicdani sorumluluklarını yerine getiren yatırımcılar, hem borsanın genel performansını takip edebilir hem de katılım bankacılığına uygun yatırım stratejilerinin getirilerini değerlendirebilir.